Man Manaşın Tarihi Hakkında Neler Biliniyor ?.

Manaş ve Man Tarihi.

1800'lü yıllarda Galata köprüsünün inşaası ve Hicaz demiryolarındaki tren vagonlarının, ithalatı ile bugüne kadar ülkemizde,ticari araçlar sektöründe önemli bir yere sahip olan markadır.Alman kökenli olan Man markasınnın isminin açılımı;Makine Ausburg Nünberg'dir.

Peki Man,Manaş Ercanlar Holding ile ülkemizde neler yapmıştır.1967 yılında İstanbul topkapı da Manaş fabrikasını kurarak, şehir içi ve şehirler arası ayrıca,kamyon ve çekici araçların üretimine başlamıştır.

Ülkemizde ilk üretim olan yerli otobüsü,sektöre Man 535 HO markası ile 1968,yılında,kazandırmış her yıl 12 adet Man 535 ho modelinde otobüs üretmiş,ayrıca 420 foc şasi üzerinede diğer yan sanayi karoser firmalarına otobüs üretiminde tedarik imkanları sunmuştur.Manaşın o yıllarda şehirlerarası, otobüs sınıfında üretmiş olduğu araçlar; 590 Ho Man Sr240 ve Sr240 Senator serisidir.

İşte 1968 model Man 445 HO


Man 590 HO

Man Sr240

Alıntı:Manaş ve Man Tarihi.

Ülkemizde ilk üretim olan yerli otobüsü,sektöre Man 535 HO markası ile 1968,yılında,kazandırmış her yıl 12 adet Man 535 ho modelinde otobüs üretmiş,ayrıca 420 foc şasi üzerinede diğer yan sanayi karoser firmalarına otobüs üretiminde tedarik imkanları sunmuştur.Manaşın o yıllarda şehirlerarası, otobüs sınıfında üretmiş olduğu araçlar; 590 Ho Man Sr240 ve Sr240 Senator serisidir.

420 otobüs şaselerinin MANAŞ'ta üretildiği hususunu biliyorum.
Önden motorlu ve fabrikadan şasi olarak satışa sunulan bu araçların üst yapıları karoseri firmalarınca yapılmıştır.

Benim önümüzdeki günlerde tartışmaya açıp üstadlara soracağım hassas bir konuya Fatih Kocaoğlu değinmiş;
Man Türkiye'nin ilgili web sayfasında yer alan bu bilgilere göre MANAŞ'ta ilk iaml edilen otobüs 535 serisi otobüsler olarak gösterilmiş.
535 serisi otobüsler benim, evet üretilmiştir diyebileceğim bir model değil.
Fakat yukarıda da söylediğim gibi bu bilgiler MAN türkiyenin yasal sitesinde yer alıyor.
İşte şimdi üstadlardan bilgi rica ediyoruz.
Ben üstyapıları ile birlikte komple otobüs olarak üretilen otobüsleri ; 445 ve 575 olarak biliyor idim.

Alakalılar konuya ilgi gösterirlerse memnun olurum.
Selamlar.

   

Fatih dün bana bu resmi gönderdi. Çok hoş bir resim.

Otobüsümüz üzerindeki plakadan da anlaşılacağı üzere 1966 model.Sadece ön far düzeneği farklı.Bunda orijinal 535 HO otobüsten farklı olarak çiftli atom far kullanılmış.Aşağıya otobüsün orijinal yuvarlak farlı görünümünü de ekliyorum.Bu otobüs muhtemelen çok sıkı kurallarla kendilerini bağlayarak dünyanın en ucube otobüslerine binen Amerikalılar için üretilmiş olabilir.Ama ABD yasalarına göre ağır vasıtalarda alında üç, yanlarda birer adet bulunması gereken turuncu renk gabari lambaları da görünmüyor.

   

Şimdi konuyu biraz derinleştirelim.Bu başlığın ilk mesajlarında Fatih 535 MAN otobüslerden bahsederek Ercanlar Holding yönetimindeki Manaş A.Ş.'nin ilk üretiminin bu model otobüsler olduğunu yazmıştı.Bu bilgi tamamen doğru bir bilgidir.Çünkü kaynağı üreticinin ta kendisi.

Ancak bizde 535 modeli otobüs hiç üretilmedi.İlk yerli üretim yine MAN'ın kendi beyanına göre 1967 yılında üretimine başladığı 445 modelidir.1968 yılında O302 ile rekabet etmek üzere piyasaya verilen 575 HO modeli otobüsler de 1982 yılına kadar 445 modeli ile beraber üretilmişti.Ancak 445 ilerleyen yıllarda belediyelerin ve halk otobüsleri ile resmi dairelerin ucuz otobüs ihtiyacını karşılamıştı.Yani 1982 yılında ve buna yakın yıllarda üretilmiş şehirler arası modelde bir 445 MAN da göremezsiniz.

Burada dikkatinizi yukarıdaki orijinal 535 HO otobüsün koltuk düzenine çekeyim.Dikkat ederseniz öndeki 1-2 ve 3-4 numaralı koltuklar arka sıralara göre biraz aşağıdadır. Aynı koltuk dizilişini biz 575 ve 590 HO modeli MAN otobüslerde de gördük. Fakat 445 modeli koltuk diziliş düzeni bu şekilde değildir.Koltukların hepsi aynı hizadadır.

Yine bu başlık altında geriye dönüp bakarsanız, ÇelikF üstadım 420 model şaselerden bahsetmişti.Mesajlar arasında bu modelin pek çok otobüsünün de resmi mevcut.
Muhtemelen bizim 445 model otobüslerimiz bu şaseler üzerine çatılmış olabilir.Aşağıya otobüs yapılmak üzere ithal edilen 420 model şaseye ait resmi de ekliyorum.

   


Burada otobüsün ön cephesi sizi yanıltmasın. MAN İstanbul'a koskoca montaj fabrikasını kurunca bu şaseyi ön yüzüyle değil sadece şase olarak göndermiş olabileceği gibi, bu şaseler Çırpıcı'daki MAN fabrikasında aynı değerlerde üretilmiş de olabilir.İşin o tarafını bilmiyoruz.Muhtemelen burada üretilmiş olabilirler.

Gelelim 535 üretimine. 535 MAN otobüsün Fatih'in yolladığı resimden sonra çıkan iki yeni kasa versiyonunu aşağıya ekliyorum.Bunlara dikkat ederseniz bizdeki 575 modeliyle oldukça benzeştiğini görebilirsiniz.

   

1968 yılında başlayan 575 üretimi 1975'lerin sonlarında 19.190 modeli kamyonların üretim bandına gelmesiyle 590 HO modeli olarak ve 190 HP'lik motorla devam etti. 590 modeli belediye otobüsleri de yıllarca gerek halk otobüslerinde ve gerekse belediyelerde kullanıldı.

Bu anlatımımı kısaca özetleyecek olursak 445 modeli MAN otobüsler 420 otobüs şaseleri üzerine yeni tip 535 kasaları örnek alınarak çatılmıştır diyebiliriz. 445 MAN otobüslerde 520 HN kamyonuna ait 145 HP motor vardır.
575 ve 590 modelleri ise 535 şaseleri üzerine oturtulmuştur. 1975 sonlarında motor değişimi yapılıp 175 HP motorlar 190 HP'ye yükseltilince, 575 modeli tedavülden kalkarak küçük değişikliklerle yeni model kasalı 590 modeli yollara çıkmıştır.

Sizlerin de bu konuya katkılarınızı bekliyorum.