Mercedes Benz Otomarsan O302

[M.Ali Sade]

Fatih üstadım gerçekten tebrik ediyorum.Aramakla bulunmayacak bir resim.

Bu resimler otobüs satın alındıktan üç veya dört yıl sonra çekilmiş.Yani yıl 1971 veya 72 olmalı.1973 olamaz.Çünkü o yıl piyasada koridorsuz O302 kalmamış,eski modeller de çeşitli tadilatlarla koridorlu hale getirilmişti.

Bu resimdeki otobüsümüz de koridorsuz.Bu tabiri genç arkadaşlarım anlayamıyor,açıklayayım.Yeni otobüslerden örnek verecek olursak MAN Fortuna koridorsuzdur.Koltuklar otobüsün zemini üzerine monte edilmiştir.Ama Travego koridorludur.Koltukların monte edildiği bölüm zeminden birazcık yüksektir.Arada bir koridor vardır.

İşte ilk çıkan O302'lerde de aynen MAN Fortuna'da olduğu gibi koltuklar zemin üzerindedir.Ancak bu durum içerideki çamurluk çıkıntılarının üzerindeki koltuklarda yolculuk yapan yolculara çok sıkıntı verir.İşte bu çamurluk çıkıntılarının boyutlarını azıcık daha küçülterek yolcunun daha rahat etmesi maksadıyla "koridorlu" O302 otobüsleri imal edilmiştir.

Şimdi bazı arkadaşlarım "otobüsün içine mi girdin,koridorsuz olduğunu nereden anladın ?" diyebilir.Ona da açıklık getireyim.İşte aşağıdaki resimde kırmızı ok ile işaret ettiğim koltuğun konumuna bir bakın.Diğer koltuklardan nasıl da yukarıda duruyor.Aynen "tekerlek üstü" değil mi ?.Eskiden otobüs yazıhanelerinde bilet alan yaşlı kadınlar illâ ki "oğlum tekerlek üstü olmasın e mi" diye tenbihatta bulunurken işte bunu anlatmak isterlerdi.



Bu başlıkta O302 modellerini anlatırken ilk otobüslerde alında havalandırmalar olduğunu ama bunların kışın soğuk ve yağışı da zaman zaman sızdırması sebebiyle üzerinde "Mercedes-Benz O302" yazıları bulunan alüminyum bantlarla kapatıldığını anlatmıştım.İşte aynı uygulama bu otobüste de var.

Diğer husus ön kapının hemen arkasındaki direkte gizli.Bu direk de alıştığımız gibi eğik değil,dik.Ayrıca kapı üzerinde de su damlası modeli gabari lambası görünüyor.İlk modellerin kendine has uygulamaları.



Açık olan kapıdan acaba göğüs üzerindeki pirinç takviye valfini de görebilir miyiz diye bakıyorum ama görünmüyor.Burada formika kapaklı ve sanayi tipi buzdolaplarına benzeyen dolap görünüyor.Bu da ilk modellerde gördüğümüz ilginç bir ayrıntı.Kamyondan bozma otobüslerde de bu detay aynen kullanılmıştır.

Otobüsün kuşaklarındaki asalete bakınız.Kuşakların önde madalyon şeklinde sonlanması,yanlarda havayı yaran bir görsellik sunması hep ince zevk ve tasarımların neticelenmesi.

Bu otobüste benim gördüğüm tek tadilat sileceklerde.Yeni modellere özenilerek veya sileceklerin su koyverdiği bir anda sağ camdaki silecek de yeni modellerde olduğu gibi orta direğe yapışık olacak şekilde ayarlanmış.İlk modellerde bu silecek kapı tarafında dururdu.

Mercedes-Benz Türk bu otobüsü keşfedip de sahibinden satın aldıktan sonra toplamış ve "ilk O302" olarak muhtelif yerlerde sergilemişti.Ben yeniden eski konulara girmeyeceğim.Ancak otobüsün ilk resimleri Latif Karaali üstadın çıkarttığı kitapta da mevcut.Dolayısıyla otobüs toplanırken en azından "ilk hali nasılmış ?" diyerekten bu resimlere müracaat edilebilirdi.

Daha çok şey yazarım ama burada kesiyorum.Fatih tekrar teşekkürler.