Konu Görünümü | Doğrusal Görünüm

**Fatih Kocaoglu** · 23/05/2023, 07:49 PM

Trend Belirleyiciler

Yücel Aydın'ın Daimler Mercedes Benz O303 boya kolleksiyonu konusunu biraz daha derinden yazalım.
https://magazinulasim.com/Konu-avrupa-ba...ml?page=25

1980’ler ve 90’larda erkek ve kadın modasında elbisenin taşıdığı anlam, otobüs dünyasında kontrast boya şemalarıyla eşdeğerdi. Çizgiler, noktalar, airbrush desenleri ya da fotoğraf folyoları… Hepsi dönemin modasını ve zamanın ruhunu otobüslerin dış görünüşüne yansıtıyordu.

Başlangıçta işler çok daha sadeydi. Savaş sonrasının otobüsleri, tekerlek davlumbazından tavana kadar tekdüze tek renklerle ya da en fazla iki rengin sade bir birleşimiyle boyanıyordu. Buna rağmen, o dönemde geliştirilen bazı tasarım ilkeleri bugün hâlâ geçerliliğini koruyor.

Zaman ilerledikçe, sahneye daha cesur ve daha ayrıntılı boyama anlayışları çıktı. Modern şemalar çok daha renkli, çeşitli ve göz alıcı hale geldi. Artık otobüs yalnızca bir ulaşım aracı değil, adeta bir otomobil gibi tasarım ve renkle öne çıkan, dikkat çekmek isteyen bir vitrin olmuştu.

Pastel Tonlardan Kontrastlara

1960’ların sonlarına ait O 302’lerin standart boyalarına bakıldığında geniş yüzeylerde sarı, mavi ya da soluk turuncu gibi pastel tonlar göze çarpar. Ancak etkileri ölçülüydü, hatta biraz bastırılmış denebilir. O günlerde kimse özel kontrast boya şemalarının potansiyelini hayal etmiyordu.

Değişim, aslında müşterilerden geldi. Mercedes-Benz Ticari Araçlar Tasarım Bölümü’nde 1980’lerin başında ilk kontrast şemaları hazırlayan Werner Faißt, bu dönüşümü şöyle açıklıyor:
“İşletmeciler, geniş yan yüzeyleri şirket yazıları ve logoları için kullanmaya başladı. Kimi de bu unsurları çizgiler ya da renkli alanlarla vurguladı. Böylece grafik çözümler giderek daha popüler hale geldi.”

Dönemin İmza Dokunuşları

-Klasik sarmal çizgiler (1980)

-“Göz farı” etkisiyle ön disk alanında dinamik vurgu (1980)

-Yan pencerelere şeritlerle yapılan dikkat çekici vurgu (1981)

-Arka bölümde “arkadan gelen gücün” vurgusu (1981)

-Ön bölümde “önden gelen itişin” görsel desteği (1982)

-Kavisli şekillerle daha dinamik hatlar (1986)

-Airbrush’a ekonomik alternatif olarak motifli resimler (1986)

-Çapraz çizgiler ve renk değişimlerinden oluşan etkili kontrastlar (1988)

Kısacası, 80’ler ve 90’lar, otobüs tasarımında kontrastın, cesaretin ve bireysel kimliğin sahneye çıktığı yıllardı. O dönemki boyama anlayışı, yalnızca bir estetik tercih değil, aynı zamanda dönemin yolcu taşımacılığında bir kimlik ifadesi haline gelmişti.

Avrupa Balina Kasa 0303 VE 1990'LAR RENK DÜNYASI

1980’lerin sonu, Mercedes-Benz’in yalnızca mühendislikte değil, tasarımda da dönemin ruhunu yakalama ve geleceğe yön verme çabasının nostaljik bir hatırası olarak hafızalarda yerini aldı.

Ve 1989 sonunda 1990 başlarında ''91 model Otomarsan V8'' lerde kullanılmış efsane çatal bıçak kuşak, öncesinde '90 yılında kullanılmaya başlamış, Avrupa Balina O303'leri renklendirmiştir. Otomarsan o tarihlerde renklerin desenlerinde de etkilenmişti.

O dönemin,Mercedes-Benz Tasarım Bölümü Başkanı Prof. Joseph Gallitzendörfer’in ilk renk ve çeştili değişikliklerindeki, tasarım anlayışlarını şu şekilde özetledi:

“Biz tasarımcılar için mevcut durum, aslında geçmişin bir yansımasıdır.”

Bu anlayışla Mercedes-Benz tasarımcıları, daha önce cesaret edilmemiş renk ve desen kombinasyonlarını deneme yoluna gittiler. Stuttgart bu yenilikleri otobüs işletmecilerinin beğenisine sunarak adeta geleceğe hem Avrupa hem de Türkiye'de bir pencere açmıştı.

Artık yavaş yavaş eskimeye yüz tutmuş Mercedes O 303’ün tazelenmesi için de bir fırsattı. Tasarımcılar, modelin halefini beklerken O 303’ü renkli bir deneme tahtasına çevirmişerdi.

Türkiye ve Almanya'da otobüs işletmecileri, Mercedes-Benz tasarım ekibiyle birlikte yeni kumaşlar, koltuk döşemeleri ve boya kombinasyonları üzerine fikir alışverişinde bulunmuştu.

Dış Tasarım

Sempozyumda sergilenen O 303, gelenekselin dışına çıkılarak parlak ve sıcak renklerle boyanmış olarak tanıtıldı. Böylece araç, bir tasarım laboratuvarı misali, geleneklerin bağlayıcı olmadığı bir ortamda neler yapılabileceğini gözler önüne sermişti.

Gallitzendörfer’in ifadesiyle:
“Cesur renkler ve yeni boya şemaları, otobüsün gövdesini öyle bir dönüştürdü ki, altında hangi markanın bulunduğu artık neredeyse önemsizdi. Bu, Genç Wilde akımının evcilleştirilmiş bir versiyonuydu.”

Bu tasarımlar, dönemin en gelişmiş tasarım bilgisayarı Aesthedes üzerinde hazırlanmıştı. 580 tuş ve çok sayıda ekranla donatılmış bu cihaz, aracın her ayrıntısını yeniden kurgulama imkânı veriyordu. Yaklaşık bir milyon mark değerindeki bu teknoloji, Alman otobüs endüstrisinde yalnızca Mercedes-Benz’in kullanımına mahsustu.

İç Mekân

Sempozyumun asıl odak noktası ise, otobüslerin iç mekânları için geliştirilen fikirlerdi. Gallitzendörfer’in önerisi şaşırtıcı derecede basitti:
“Neden otobüsün iç mekânı da tıpkı havayolu uçaklarında olduğu gibi belirli aralıklarla yenilenmesin?”

Böylece yolcu bölmeleri, parlak ve cesur renklerle adeta bir şeker kavanozunu andıracak şekilde tasarlandı. Yeni deri görünümler, rengârenk kombinasyonlarla koltuklarda hayat buldu. Yolcular, sevdikleri rengi seçerek koltuklarını kişiselleştirebilsinler diye her koltuk farklı bir tonla işlendi.

Klasik siyah veya kahverengi deri anlayışı bir kenara bırakıldı; kadife döşemeler yeni desen ve renklere kavuştu. Kare desenli koltuklardan, çıkarılabilir minderli Softline koltuklara kadar pek çok yenilik denendi.

Yan camların iç yüzeyine yerleştirilen koyu film, dışarıyı görmeyi sağlarken yolcuları da dış dünyanın bakışlarından ayırıyordu.

**Fatih Kocaoglu** · 23/05/2023, 08:02 PM

Kanzler (Şansölye Daimler Bus O303)

Yukarıda Fırat Karadağ'ın makalesi ve fotoğrafları ardından,bir fotoğraf daha sizlerle paylaşalım.Makam otobüsü adeta pamuğa sarılmış bir bebek gibi ilgi görüyor.

https://magazinulasim.com/Konu-avrupa-ba...ml?page=28

**Fatih Kocaoglu** · 07/07/2023, 06:28 PM

Yakın zamanda yapaileceğim seyahati,Türkiye'den Orta Doğu'ya Orta Asya'ya özellikle otobüslerin izini sürmek için plan yapıyordum. Tecrübelerden faydalanmak için sosyal medya da gezinirken,arkadaşların tavsiyesi üzerine Sławek Wróbel ile karşılaştım gerçekten ilginç bir gezgin.Yemek ve tatil yerine bizler gibi kamyon ve otobüslerle günü gün ediyor.

Benim için en ilginci ise fotoğraflarda gördüğüm Avrupa Daimler Mannheim üretimi O302 ve O303 V8 otobüslerdi. Türkiye otobüs tarihi'nde, 1990'lar da İstanbul'dan Balkan ve Kafkas Orta Avrupa'ya yapılan otobüs kargo taşımacılığı tekrar gözlerimden film şeridi gibi geçti.

Afganistan savaşların dinmediği ve Afgan milletinin yıllarca kobay olarak,üzerinde her şeyin denendiği zor bir coğrafya.Dünya gelişiminden nasibini bu sebeplerle alamamış,kargaşanın dinmediği hatta,Güney Türkistan'ı da içinde Türk nufüsla barındıran kadim bir coğrafya.Otobüs işletmeciliğinde, ülkenin filolarında 5-10 yaş Avrupa ve Çin, Japon üretimi otobüsler olsa da, hâlâ Türkiye'nin 1990'larını yaşıyor.

**Fatih Kocaoglu** · 07/07/2023, 07:39 PM

İran Khodro O302

İran Khodro balinaları O302 bizim Otomarsan O302'lerde kullanılan OM 360 tipi 176 beygir 6 silindir motor ve sekromeçli 5 ileri şanzıman,ayrıca bir ayrıntı daha 20/14 lastikleri ile 8 bijonlu olarak üretilmiş.Ancak şehir içi üretilen balinalar ise OM 352 tipi motorla üretilmiştir.

İran Khodro Daimler O302'leri tercihe göre uzun yol serilerinde 27+1 ve 44+1 kişilik olarak üretilmiştir.

https://magazinulasim.com/Konu-irannational-o302.html

**Necdet** · 26/07/2023, 07:55 PM

(14/12/2022 03:28 PM)FKaradağ Yazılan:

Mercedes-Benz, 1974 Dünya Kupası O302

Geçtiğimiz günlerde Daimler Trucks bülten göndermiş.Bugünlerde Katar'da yapılan 2022 Dünya Kupası otobüslerine Mercedes-Benz O302'lerle gönderme yapmış.

Katar'daki VW futbolunun bu günlerinde, Mercedes-Benz, 1974 Dünya Kupası sırasında, yani 48 yıl önce, sporcuları taşıyan otobüsler ile nostalji yaptı. Her şey çok daha küçüktü, her şey çok daha az çekiciydi ve Mercedes-Benz, 16 otobüs kullanarak tüm sporcuların taşımacılığını yapıyordu.

Neden16? Evet, Batı Berlin de dahil olmak üzere Batı Almanya'da düzenlenen bir şampiyonaya 16 ülke katılmıştı.Ne de olsa bu,doğu ve batı Almanya'nın birleşmesinden yıllar önceydi.

1974 yılında atlet taşımacılığında kullanılan Mercedes-Benz O302 idi. Bu seri 1965 gibi erken bir tarihte gün ışığına çıktı ve 1976 yılına kadar üretildi.Otobüsler,126 ila 240 beygir altı silindirli, doğal emişli motorlu idi.

Avrupa Balina Kasa O302'de 1974 yılında yenilik yapıldı bu yeniliğin en öenmli özelliği ise klima oldu. 1971'den itibaren otobüsler de havalı süspansiyonla (körüklü) teslim edildi.Toplamda 32.000'i aşan sayıda üretildi.

1974'teki yolcu otobüsleri özel dekorasyona sahipti. Hepsinin yan tarafında WC 74 logosu bulunan limon sarısı bir gövde rengi vardı. Ayrıca, 16 sprocu otobüsünün her birinin iki yanında ilgili ülke bayrakları ve katılımcı ülkenin ismi yazılıydı.Aksi takdirde, otobüsler çoğunlukla 70'lerin ortalarında bir otobüste teslim edilmesi mümkün olan tüm konfor donanımlarına sahipti. Zamanın en havalı müzik sistemini, her yolcu koltuğunda kül tablaları gibi... Bu, sigara yasalarından çok önceydi ve sporcular için de hem sigara hem de biranın tadını çıkarmak için bu otobüsler sosyal alan olarak kabul edildi.

Dünya Kupası 74'ten sonra, tüm sporcu otobüsleri farklı şirketlerden yeni dekorlarla normal trafiğe çıktı. VM 74'ten gelen otobüslerin hiçbiri hayatta kalmadı.Ancak otobüs severlerinde bildiği üzere Mercedes-Benz tarafından hazırlanıp dekore edilen ve şirketin Stuttgart'taki müzesindebir adet balina kasa sergileniyor.1974'de bu etkinlikte yer alan WC'li 302'nin aslına sadık kalınan kopyasıdır.

Not ; Otobüsün dışında neden “BR Deutschland” (FR Almanya) yazıyor? O zamanlar Almanya doğu ve batı olarak ikiye ayrılmış durumdaydı ve “Demir Perde”nin diğer tarafından Alman Demokratik Cumhuriyeti takımı da turnuvaya katıldı. Otobüslerinde “DDR” (GDR) yazıyordu.

Fırat Bey Kardeşim

Merecdes-Benz O 302-13 RÜH Hakkında

Almanya'da orijinal araçlar zaman içinde pek fazla korunmaz.Daimler Buses grup 2006 Dünya Kupası için tam zamanında,Stuttgart'taki yeni Mercedes-Benz Müzesine bunu Pinneberger isimli şirketten 2004 senesinde satın aldı.1972 model ve type kodu O 302-13 RÜH'tür.Gerçek araba ise Türkiy'ye ya da Afganistan'a satıldığı iddia edilsede izine rastlanmamıştır.Bu konuda Fatih belki daha iyi bilebilir.

Konuya gelirsek kopya olarak yeniden otobüsün boyası kaportası ve iç mekanı modernize edilerek yenilendi ve thermo king klima takıldı bugün vintage olarak sergilenen OM 360 motorludur.Bazı yerlerde yazıldığı çizildiği ve söylenildiği gibi o dünya kupasındaki araba değildir.

Orjinali
Yapım yılı / ilk kayıt: 1974'dür
Mercedes-Benz motoru OM 355'dir
Güç 240 hp ve 824 Nm tork
Şanzıman ZF-S6-80
Rollbag hava süspansiyonu
Özel yapım lüks koltuk takımı 1/40
Buzdolabı ve kahve makinesi bulunan mutfak
Mavi ışıklı gece aydınlatması
Sürücü koltuğunda 2 fan
Klima Westinghouse D1 Thermo King
Panoramik camlı yan camlar / tavan

**Necdet** · 03/10/2023, 06:33 PM

Güzel Dostlar Almanya'dan Tekrar Merhaba Herkese
Avrupa Balina karoseri/kasa O302,sosyal medyada izlediğim bazı videolardaki videolarda bu araçlardan bahsedilmiş.Bunlar hakkında buradada postları gördüm ufak bir bilgilendirme yapmak ihtiyacı hissetim.

1980'ler permi ile Türkiyemize burdan ihrac edilen otobüslerin büyük sayıda olan 302ler ticari olarak,belediye ve diğer dairelere ihrac edilenler hibe(parasız) olarak gönderilmiştir.Yani işin özü devlet dairelerindeki bazı araçlar permi ile değil hibe yoluyla gönderilmiştir.En fazla hibe ise İstanbul ve Marmara bölgesine yapılmıştı.
Bir Mercedes çalışanı olarak belirtmek istedim saygılarımla tekrar selamlar.