Konu Görünümü | Doğrusal Görünüm

**Fatih Kocaoglu** · 14/06/2008, 04:43 PM

BMC Fatih Serisi

1986 Yılında üretildi.

BMC Fatih Kamyon ilk olarak 1986'da üretildi ve İran,Malezya ve Kenya'daki fabrikalarda lisans adı altında da üretildi.Belediyeler İtfaiye teşkilatı gibi bir çok kurum ve Türk ordusu için de taktik modeller de dahil olmak üzere çeşitli modeller de üretildi.Milyon km yaptı 3.000 adet sattı ve en çok satılan kamyon olarak da tarihe geçti.

İlk 130 serisi Turbo beslemesiz 130 beygir cummins motordur.Hidrolik direksiyon 4x2 tek çeker 6x2 çift çeker olarak üretilmiştir.Fren aksamları havalı değil aksine hidroliktir. Mazisi pek fazla yoktur ama serinin ilkidir.

İkinci 145 serisi ilk seriye istinaden en önemli değişikli turbo motorlu ve yeni büyük şanzımanlı idi.130 serisi ile aynı kaderi paylaştı.

Üçüncü serisi BMC Fatih 162

Efsanenin başlangıcı 162 serisidir.Fatih'lerin ve BMC nin en çok talep gören serisinin başındadır.Silindir hacmi 5880 cm3 turbo şarjlı 162 beygir güçlü motoru,hidrolik fren yerine, tam kuru havalı frenleri, otomatik fren ayarlı ve 87 yılından sonra çift kat şaseleriyle talep görmüştür.

Genelde silindir kapak problemleri çıkarmaktaydı, yıldız pompaya bağlı enjektör meme problemleri de vardı. 89 yılından itibaren(162-25) Düz tip Boch pompa ve geliştirilmiş silindir kapakları kullanılarak bu problem aşılmıştır. 1993 yılından itibaren 170-25 olarak üretilmiştir. Baskı-diskileri, diferansiyelleri ve bazı küçük ayrıntılarıda kuvvetlendirilmişti. 2000 li yıllardan itibaren 180-25 fatih olarak halen üretimi devam etti.

Dördüncü serisi BMC Fatih 214

214 serisi 1989 yılında üretime geçmiş olup o zamana göre çok kuvvetli bir kamyondu, bunun için damper kullanımında çok tutuldu ama üretiminin ilk yılları uzun şase bulunuyordu. Dev Fatihleri o zaman alanlar garantiyi gözardı ederek hemen şaseyi kestirip kısaltarak damper montaj ediyordu. Bu talep sonrası olmalı ki kısa şase üretimine ağırlık verildi. 1993 yılında eksiklikleri giderilerek 220-26 olarak üretilmeye devam edildi. 214 lerden farkı otamatik fren, geniş motor bloğu, ağır devir diferansiyel, ağır devirli şanzımandı. Dev Fatihlerin müzmin problemi hava sistemindeki problemleriydi. Komprasör borusu (Bağırsak boru) tıkanıp yolda kalmayan yok gibiydi. Ama son 15 yılın damper ve tonaj kamyonudur.

Diri ve sağlam olmasından dolayı boş ağırlığı emsallerine göre ağırdır, buna bağlı olarak istihab haddi düşük olduğu ve yakıt tüketimleri biraz fazla olduğu için uzun yol nakliyesinde tutulmamıştır.

8300 cm3 turbo 214 Hp. cummins motorludur. 2003 yılından itibaren motoru geliştirilerek (İntercooler eklenmiş, turbosu büyütülmüş ve sıkıştırma oranları iyileştirilmiştir) 280-25 olarak üretimine devam edilmektedir ve 280 lerde hava kurutuculu sistem kullanılarak hava problemleri aşılmıştır, askı takozları iptal edilmiş tek şaft kullanılmıştır, baskı ları geliştirilmiştir.Şantiyelerde hafriyat da yerini BMC Profesyonel serisine devretti.

**Fatih Kocaoglu** · 22/10/2008, 08:04 PM

Bmc Fatih Dakar Renç Koçibey

Türkiye de ilk defa 1992 de Türk takımı ve Türk markası Dakar Rallisine katılmıştır.Bu yarış için hazırlanan BMC FATİH 6x4 çift çeker bir kamyon hazırlanmıştır.

Üç kişilik ekipte Rahmetli Renç Koçibey,Ahmet Utku ve Mustafa Gökay vardı.Araç bazı sebepler diskalifiye olmasına rağmen finişe kadar gidilmişti.

Renç Koçibey'in kullandığı Ahmet Utlu'nun yardımcı pilotluğunu yaptığı ve Mekaniğini baştan sona Mustafa Gökay'ın hazırladığı efsane DEV FATİH BMC fabrikasında korunuyor.

Yarış boyunca 6-7 araca yardım etmes sebebi ile i ve finale kadar gidilmiştir.Fakat kuraş gereği yarış dışı kalmışlardır sebebi ise yolda kalan bir ekibe yardım etmişlerdi.

BMC FATİH ile Dakar Yarışı!

“Dakar yani Paris-Cape Town projesini birlikte hazırladık Renç’le. Zaten her gün beraberdik. 1988’den 1993’e kadar. Her gün neredeyse. Ekip kalabalık olsun diye, bir de zor şartlara daha iyi dayanır diye kamyon sınıfını seçtik. Sağolsun BMC de bize büyük yardım yaptı. Araba verdi, imkân verdi, sponsor oldu. Çok yardımlarını gördük, zaten rahmetli Renç’in Mehmet Emin Karamehmet’le arkadaşlığı vardı. Öyle bir süreçle başladı. Sonuçta da yakın zamana kadar orada fabrikanın önünde sergileniyordu bizim gittiğimiz araba, Bornova’da.”

Renç Koçibey

Türkiye’nin en iyi yarış pilotları arasında yerini alan Renç Koçibey Türkiye’deki ilk rallisini 1968 yılında Anadol ile kazandı. Ardından Türkiye Ralli’sini birçok defa daha kazandı. Özellikle yokuş aşağı ve kötü hava şartlarındaki üstün pilotluğuyla tanınırdı. 1984’te Balkan Şampiyonluğu kazandı. 1988’de dünyanın en iyi Mitsubishi pilotu seçildi

1992 Yılında Dakar Rallisine katılan Renç Koçibey, Ahmet Utlu ve Mustafa Gökay’ın ansızın ortaya çıkan Dakar Rallisine katılma isteğinin nasıl başladığını kendi sözleriyle anlatıyor.

Mustafa Gökay; “Renç’i çok eski tanırım, ralli camiasından. 1987, 1988 yılları gibi birlikte çalışmaya başladık. O zaman Türkiye Şampiyonası’nda 5-6 araba yarışıyordu, bilinen isimler. Sadece ona değil, Renç’in yurt dışında yarışa gittiği de oluyordu. Mekaniker olarak onunla çalışıyordum. Sadece Renç’le çalışmıyordum tabii. Mesela İskender Atakan ile iki defa Bulgaristan’a gitmiştim servis vermeye. Yunanistan, Kıbrıs, çevre ülkeler… Ama izleyici olarak başka ülkelere de gittim. Mesela Fransa’ya, Monte Carlo Ralli’sine. Hobi olarak işte.”

“Yarışın heyecanı mekanik tarafta nasıl yaşanıyor diye sorarsan… Şimdi sen de onunla birlikte o arabaya emek vermişsin, hazırlanmışsın. Bir sorun olur mu olmaz mı, sürekli düşünüyorsun… Pilotun duyduğu heyecana yakın diyebilirim. Bir yarışçı, bu işin mekanik tarafından ne kadar anlamalı dersen… Hiç anlamayanı olmaz. Şimdi safari rallilerinde, Dakar’da falan Ari Vatanen gibi adam amortisör değiştiriyor. Carlos Seinz keza. Arabanın bir yerine bir şey olduğunda becerebiliyor adamlar. En azından çok hızlı lastik değiştiriyor. Eli yatkın olacak, yoksa el cepte bu iş olmaz. Adam masa başında yetişir. Dünyadaki bütün sporlarda aşağı yukarı mutfaktan yetişilir. Malzemeyi bilmesi lazım.

Edebiyatçı bile mutfaktan yetişir yani, bırak sporu. Felsefede olsun sanatta olsun; muhabbette ve mutfakta yetişir. Büyüklerini, abilerini seyreder, oradan heves eder. Şimdi o da kalmadı. Futbolda mesela, şimdi halı sahalar var. Bizim çocukluğumuzda arsalar vardı. Mesela Sarıyer’de, Hidayet’in Bağı’nda yetişti millet o ağaçların arasında. Cemil (Turan) olsun eskilerden, Küçüp Eyüp (Odabaşı), kaç kişi öyle üst seviye futbol oynadı sonradan. Her akşam orada maç vardı, beşer kişiden. Şimdi öyle bir imkân yok, halı sahadan da ne kadar adam yetişir bilemem. Orada hem ağaca çalım atıyordun, hem adama çalım atıyordun, hem de kaleyi iki ağacın arasından görüyordun. Adamı geliştirmez mi!”

“BMC kamyonu hazırlarken, Renç oraya gidip geliyordu. BMC’nin mamul geliştirme diye bir prototip atölyesi vardı, orada yapıldı kamyon. Kulakları çınlasın, Ahmet Ayfer diye bir makine mühendisi vardı başlarında. Bu yaklaşık bir buçuk sene sürdü. Sonra ben bir buçuk ay fabrikada kaldım yarışa gitmeden önce, İzmir’de. Hem kamyonun teferruatını öğrendim hem de bizim kendimize göre gerekli gördüğümüz değişiklikleri yaptık. O da yetmedi, Fransa’da, Cannes’da da bir hafta on gün kamyona ilaveler yaptık. Bizim Christian Gachand diye bir yarışçı arkadaşımız vardı. O Cote D’Azur’da oturuyor. Onun oradaki çevresini kullanmak adına biz oraya gittik. İyi de ağırladılar bizi. Çok yardımcı oldular. Zaten Fransa’da Milli Mücadele kahramanlığı gibi Dakar’a girmek. Büyük saygınlığı var. Bir barda falan ‘Biz Dakar’a geldik’ dediğin zaman hakikaten saygı duyuyorlar. Çünkü tutku işi. Bizim girdiğimiz sene işte 14 kişi öldü kazalarda. Öyle de bir yanı var.”

Dakar Sadece Ralli Değil!

“Gitmeden hükümetle de konuştuk, çok ilgilenmediler. Organizasyon hallediyor zaten her şeyi, pasaportunuzu veriyorsunuz, onlar bakıyor bütün detaylara. Biz buradan organizasyon vasıtasıyla vizelerimizi aldık; İtalya, Fransa falan… Gidişimiz de maceralıydı. Öyle bir aydı ki o Kasım… Kar yağdı, Kapıkule kapandı. Biz Çeşme’den Sakız Adası’na geçtik, bir balıkçı motorundan bozma gemiyle… Kamyonu zor soktuk oraya balıkçı arkadaşların yardımıyla. Oradan Pire, Patra, Ancona… Gitmemiz maceraydı zaten, iki gün Sakız’da kaldık, yarım günde Pire’den Patra’ya gittik, Patra’da geldik öğlen ikide kalkacaktı feribot, rötar yaptı gece ikide kalktı. Fırtınalı bir zamandı. Üç-dört günde gittik. Diyorum ya, Renç hep zoru severdi. Yoksa biz kamyonla da gidebilirdik. Öyle gidelim dedi, öyle oldu.”

“O sene yarış Paris’ten başlamadı. Kuzeyde Rouen’dan başladı, Marsilya’ya doğru indi. O otoban yollardan gidilmedi rotada. Rouen’dan Paris’e geldik. Paris’te bir gece kaldık. Sonra aşağıya sahil şeridine indik. Rouen’da sembolik bir start verdiler ama eski ve terk edilmiş bir maden ocağıydı. Oradan sonra hep köy yollarından geçtik. Bir arabalık gidiş-geliş yollarıydı. Fransa’nın otobanların dışında köy yolları bizimki gibi duble yol değil yani. Daha eski püskü. Adamlar neredeyse 5 bin senelik mallarını koruyorlar. Geçmişlerine çok sadıklar. Orada kaldığımız bir buçuk aylık süreçte gördüm ki, kapının rengini bile belediyeye sormadan değiştiremiyorsun.”

“Dakar, motor sporlarında bir fenomen çünkü sadece bir ralli değil. Bir mukavemet yarışı. Off-road ile ralli karışımı bir yarış; hem sürat var hem engebe var. Geçen özetleri seyrediyordum. Çok süratli etaplar vardı akşam ve her anda bir bump’tan havalanabileceğin etaplar… Ralli gibi. Tamam kumun içinde de mücadele ediyorsun, suya da giriyorsun off-road gibi ama onun karışımı bir şey. Benzeri yok gibi. Her şeyi bir arada yapman zor, ancak öyle bir organizasyonda olur. Tamam rallinin içinde de bir su geçişi koyuyorlar fotoğrafçılara malzeme olsun diye ama her etaba da su geçişi nasıl yaparsın? Ama orada kum da var, çamur da var, toprak da var, her şey var. Atletizmdeki karma yarışlar gibi. Dakar da öyle bir şey. Kamyon herhâlde öbür ekiplere yardım olsun, malzeme taşısın diye çıkmış. Sonra markalar da kamyona ağırlık verince değişmiş işler.”

Gözlerimde Alevler Çıktı!

“Fransa’da başladık, limana geldik. Oradan gemiyle Libya’ya geçtik. Ama Libya karasularına girdiğimizde sıkıntı başladı. Alkol yasaktı. Bizde her akşam eğlence vardır normalde. Bir kere doktorlar var, arkadan Toyota 4×4 ile geliyorlar.

Çoğu Fransız, organizasyonda görevli. Onlar organizasyonu eğlenceye çeviriyorlardı bizim zamanımızda. O zamanlar Africa Tour diye bir firma vardı; Dakar’ın organizasyonuyla onlar ilgiliydi. Yeme içme konusunu onlar ayarlardı. Gemide eğlence olurdu. Her akşam ateş yakılırdı dışarıdaysak. Bu yüzden üşütüp hasta olmuştum ben.

Renç gidip doktorlarla konuştu. O doktorlar beni çağırdı, kupa içinde bir şey karıştırıp “Al, iç” dediler. Gözlerimden alev çıktı. Sıcak şarap, tarçın, karabiber karışımı bir şey… Beş dakika sonra salya sümük, iyileştik. İlaç vermediler. Zaten normal adamın ne işi var Dakar’da? Öyle işte, büyük tantana vardı akşamlar. İki üç saat uyuyup kalkan, konyakla muhabbete devam ederdi. Büyük bir bar çadırı açarlardı, her türlü imkân olurdu.”

Orada Yardımlaşma Sonsuz!

“Yarış içinde de bu arkadaşlık devam ederdi. Herkes birbirine yardım ederdi, bir sorun yaşadığınızda da herkes durur yardım eder. Mesela kumda batıyorsun, arkadan araba geliyor bakıyor, durumun vahimse yardım ediyor, çekip çıkarıyor seni. Hele çamurda, Ekvator Ormanları’na girince millet sürekli birbirine destek oldu. Orada yardımlaşma sonsuz.”

“Neyse geldik, Libya’nın o bölgesine 40 senedir ilk kez yağmur yağmış. Büyük bir alana geldik. İnşaat şantiyesinin parkı gibi bir yer. Kamyonlar en arkadan geldiği için karanlık da bir yer, yağmur var, kum hamur gibi. Orada bir kulübe var, etrafı beton. Ben Renç’e dedim ki, ‘Gidip o kulübe ile konuşalım, Müslüman’ız diyelim, betonun üzerine kuralım çadırı.’ Kamyonun içinde uyuma şansı yok çünkü, çadırı da yağmurda başka yere kuramıyoruz. O ara bir herif yaklaştı yanımıza, ‘Abi siz nerdesiniz ya?’ dedi birisi.

Meğer Türk bir inşaat şirketinin şantiyesiymiş orası. Bütün ekip bizi bekliyormuş, saatlerce beklemişler beklemişler, biz gelmeyince gitmiş herifler. Neyse bir kamyon geldi, alıp bizi şantiyeye götürdüler. Ertesi gün de Cuma, tatilmiş, bilmiyorduk. Tatil olduğu için herkes şantiyede. Bu arada ben çay müptelasıyım. Bir buçuk ay Fransa’da sallama çaydan imanım gevremiş. Şantiyede işçilerin olduğu koğuşun oraya girdik, yeni çay demlemişler, burnuma bir vurdu… bir demlik çayı içtim, ondan sonra bizimkilerin yanına gittik ve sabahladık o atölyede. İşçiler bize ertesi gün müthiş bir kahvaltı hazırladı. Kamyonu bakım atölyesine götürmüşler gece, fabrikadan çıkmış gibi yenilemişler. Pırıl pırıl, su depoları, mazotları doldurulmuş. Bir de yolluk hazırladılar. Etabın başına kadar götürdüler bizi.”

“Sonra Büyük Sahra’yı bitirdik, Tenere’yi bitirdik, ondan sonra da Ekvator Ormanı’na girdik. Libya’da çıkarken sıkıntı çektik. Bir arıza sebebiyle geç gelmeye başladık, geç kalınca önünde de kimse kalmıyor. Mazot alacağız, pompacı dişini tutuyor. Ben de Apranax verdim. Orada da Kaddafi’nin fedaileri vardı, ‘Sen bu adama ne ilaç verdin’ diye sıkıntı çıkardılar. Az daha çıkarmıyorlardı bizi oradan. Renç de onlarla Fransızca kavga etti. Sonunda bir şekilde çıktık.”

Mehmet Emin Karamehmet Özel Uçağıyla Parça Yolladı!

“Bir başka sıkıntıyı da Çad’da yaşadık. İç savaş vardı. Kafile ile geçtik hep beraber. Ama çok korkmuyorduk. Çünkü orada her yerin giriş-çıkışında asker, her bölgede olağanüstü yönetim vardı. Fakat sıkıntı şu; orada insan canı çok ucuz. Seni öldürüp çöle atsalar kim nereden bilecek? Ondan korkuyorduk sadece.

Gitmeden eşimiz dostumuz arasında ‘Ne yapıyorsun?’ diyen olmuştu ama iyi ki gitmişiz. Yaşamak lazımdı. Bütün servetinizi harcasanız bulamazsanız böyle macera. Zaire’de de sorun olmuş ama zaten biz Kongo’da bırakmıştık, Zaire’yi göremedik. Orada feribota yüklemişler her şeyi, pilotları da uçakla götürmüşler. Zaire’yi çözemediler. Ondan sonra da bir daha oralarda yapamadılar. Yoksa hemen Tenere’den sağa dönüyorsun, Batı’daki Dakar’a geliyorsun.”

“Kongo’da, Brazzaville’de bitti yolculuğumuz. Oradan döndük. Kamyonu gemiye teslim ettik, onlar Fransa’ya yolladılar. Renç gitti, onu aldı getirdi. Neden devam edemedik? Birincisi, ihtiyacımız olan parça geç geldi. Bize yardım edecek Camis’in Kongo’daki mümessili ortalığı dolandırmış kaçmış, bir sürü gecikme oldu, o gemiye binemedik. Şimdi cep telefonu var, o zamanlar nerede? Otelden faks çektik, parça istedik. Ne banka var ne bir şey. Sorunumuz, radyatördü. Libya’nın sonuna doğru, Kum Tepesi’ni inerken sıkıntı yaşamıştık. İki tane radyatör parçaladık orada.

Haberi faksla verdik BMC’ye, oradan haber Mehmet Emin Karamehmet’e gitmiş. O da özel uçağıyla parçayı Kongo’ya yolladı. İlginç olan, uçak bırakmış gitmiş parçayı. Havalimanına bırakmış, bir hangarda duruyor. Ben gittim havalimanına, bir kelime Fransızca bilmiyorum. Renç de o dolandırıcı herifi arıyor, para lazım çünkü. Gittim havalimanına, ‘Selâmün aleyküm’ dedim, orada muhabbet başladı. Türkiye dedim, box dedim, bir şekilde anlaştık işaret diliyle. Ne pasaport soruyor ne bir şey. Bir bakkal defterine imza attım, onun karşılığında aldım parçayı. Ama geç kaldık işte…”

FATİH Yok Sattı!

Bu süreçte çok üzüldük. Yapacak bir şey yok, iş bitti orada. Cape Town’a gelseydik BMC bizi iyi karşılayacaktı. Elçilik hazırlık yapıyordu. Buruk döndük. Ama bizden sonra BMC, Afrika’ya yok satmış. Amaçlarına ulaşmışlar yani.

Ben fabrikaya yıllar sonra gittiğimde beni çok iyi karşıladılar. Bir sürü çocuk ‘Abi biz sizin hikâyelerinizle burada mühendislik yaptık’ diyordu. Kamyon, bıraktığımız gibi duruyordu. İzmir Fuarı’nda sergilediler. Onlar ticari açıdan çok başarılı oldu. Biz sportif açıdan başarılı olamadık. ‘Seneye gelelim’ dedik ama olmadı.

Renç’in Türkiye’de problemleri vardı. Körfez Savaşı çıktı, dünya değişti, dolar birden yükseldi. Anormal durumlar oldu. Türkiye’de şartlar değişti, bugünkü gibi oldu. Bak bugün kimse hiçbir şeye yanaşmıyor. O zamanlar daha kolaydı, arkadaşlarımız sponsor oldu, Hürriyet gazetesi sponsor oldu… Artık seven yok. Batı öyle değil. Batı farklı. Orada kasabadaki nalbur, market, garajlar sponsor oluyor. Orada başka bir dünya var; sanayileşmiş, kökleşmiş, değerleri çok başka. Burada öyle bir şey yok.

İçimde bir ukde kaldı. Hâlen de var. Şimdi elim ayağım tutuyor, imkânım olsa yine giderim. Renç bizimle geldiğinde 50 yaşındaydı. Ama Türkiye’de öyle imkânlar kalmadı. Devlet de yardım etmiyor, fabrikalar da sıcak bakmıyor bu işe artık. Motosiklette katılanlar oluyor son dönemde ama onlarla ilişkimiz yok. Hiçbiri gelip de ‘Abi ne oldu, ne bitti orada? Siz ne yaptınız?’ diye sormadı.’’

**V.AKTOPRAK** · 16/04/2009, 08:34 PM

**V.AKTOPRAK** · 21/04/2009, 10:20 AM

**V.AKTOPRAK** · 09/05/2009, 09:19 PM

**V.AKTOPRAK** · 11/05/2009, 11:07 PM