(21/04/2020 11:17 PM)Fatih Kocaoglu Yazılan:  .

TÜRK SERMAYELİ SCANİA BA-TRANS BAYAL OTOMOTİV

1991'in sonunda, daha önce sadece Macarların sahip olduğu Ikarus Egyedi otobüs üretimi, uluslararası bir ortak girişim haline geldi ve İstanbul merkezli otomotiv ve yedek parça uluslar arası nakliye ticaret şirketi Ba-Trans Bayal 1.8 milyon dolara şirkete ortak olmuştur.1990'ların başında eski komisyon üyesi pazarlarını kaybeden Mátyásföld ve Székesfehérvár'daki Ikarus'un üretim hatları durmuştu.Ikarus'un bu ortaklık ile bireysel çalışanları artık fazla mesai yapmaya başlamıştı.O zamanlar en büyük pazarlar, ortak girişim ortakları Scania'nın Türkiye'deki temsilciliği Bayal aracılığıyla otobüsler MOGURT yardımı ile Almanya ve İsveç'e Norveç Finlandiya Rusya gibi bir çok ülkeye ihrac edildi. Müşterilerin ihtiyaçlarına göre, Avrupa teknik muayenesi olan ve hatta katı Alman güvenlik gerekliliklerini karşılayan çok çeşitli araçlar da Bayal aracılığıyla üretilmişdir. Ikarus Egyedi 1992'de 780 milyon HUF ve 1993'te 1 milyar HUF ciro elde etti.On yılın ortalarında Türk Bayal yüzde 32, Ikarus Rt yüzde 68. Önceki üçüncü sahibi MOGÜRT, finansal yönetim zorlukları nedeniyle hisselerini Ikarus'a satmıştır.

Karoser tasarımı açısından, Ikarus fabrikası'nın dünya'ya örnek olan öncülüğünü yapmış olduğu özel yapısı ile “bir buçuk katlı” Jumbo olarak adlandırılan Scania K113 nam'ı diğer Ikarus EAG 398 modelidir.Bu jumbolar daha sonraları çokça karoserci tarafından yapısıyla kopyalanmıştır.Şehirler arası seyahat için bu zarif model,Scania K113 Ikarus EAG ürünü 1993 de tasarım ödülü de almıştır.


Aklıma gelen belki, sizlerinde hatırlayabileceği bir kaç detayı sizlerle paylaşmak isterim.Bu arabaları kullanmaya başlayan Çayırağası ve Kamil Koç arabaları sergilemek amacı ile,Topkapı Anadolu otogarına getirdiklerin de,ilgimi çeken ilk detayları otomatik açılan bagajları ve şoför koltuklarının ''ısri'' marka hareketli olması ve o yıllarda üretilen Alman otobüsleri ile aynı kaliteye sahipdi.

Scania K113 Şasi E398 ve 90'ların ortasında bir Finlandiya tanıtımında.
Fotoğraf: Kari Kämäräinen

Ikarus, kendi tip ailesini oluşturmanın yanı sıra 396 tip serisini geliştirilmesine de büyük önem verdi. Bu tiplerden biri, kendi kategorisinde öncülük eden ve 1995 yılında piyasaya sürülen Türkiye pazarından efsaneleşen,Ikarus EAG E99 çift katlı otobüsünün temeli olan 397 tipi idi.

Bu seri, 90'ların başında geliştirilen yeni kurulan Ikarus Otobüs Fabrikası'nın ilk özel ürünüdür. 1992 yılında üretime geçti ve ilk serileri Türk hissedar ver ortak Scania Türkiye mümessili Bayal Ba-TRANS'ın katkıları ile Scania DS 1118 motorlu K113 TLA şasi üzerine inşaa edilen 36 adet, 12 metrelik ölçülerinde 18 adet Bir buçuk katlı olarak bilinen jumbo K113'lerdi.Seri içerisinde ayrıca,o yıllarda bir adet 12.750 metre olmak üzere toplam 19 adet Türkiye'ye özel üretilmişti.

Normal seriden 750 mm daha uzun olan 10 adet tamamen Türkiye siparişi için yapılmıştı, ancak sadece ilki 1993 yılında üretilmişti.Uğuru Dündanr'ın Arena programında yaptığı operasyonla Ikarus'un ortağı Bayal Ba-Trans Türkiye'de faaliyetlerine son vermişti. Türkiye'ye özel olarak üretilen 1996 yılında kalan 9 otobüsün teslimatını da Bayal iptal etti, böylece inşa edilmiş olan otobüsler Macaristan'da kalmıştı.

Türkiye'ye özel ürettirilen bu arabalarının iç aksamları tamamen Türkiye'de özel yapılmıştır. Fabrikada kalan araçların 1 adeti Çek Cumhuriyeti'ne, diğer 3 adeti Finlandiya'ya, 5 adet ise Macaristan'a satılmıştı.