Konu Görünümü | Doğrusal Görünüm

**Fatih Kocaoglu** · 05/07/2011, 12:55 PM

Adil Sezgin'den bir eser daha Wink

**M.Ali Sade** · 05/07/2011, 08:05 PM

Adil Sezgin üstadın bu resmi de çok güzel.

Magirus'lar için hep yazdık.Bunlar ülkemizle otobüscülüğü tanıştıran otobüsler.

Virajı biraz genişten alarak azıcık Magirus'lara değinelim.Hoş bir konudur çünkü.

Magirus'un monte edilmeye başlandığı yıllarda piyasada iki tip otobüs vardır:

1.İthal, orijinal kasalı otobüsler:

Bu otobüsler başta O321 Mercedes olmak üzere muhtelif münferit ithalata dayalı otobüslerdir. MAN'lar, Büssing'ler, ithal Magirus'lar,kuru üzüm , fındık vs. karşılığı Doğu Bloku'ndan gelen Skoda'lar ve İkarus'lar,tek tük Setra belki Neoplan,nadiren de Fiat'lar ve aklıma gelmeyen diğerleri.

Bunların hepsi de ithalat yoluyla geldikleri için astarları yüzlerinden pahalıydı.Bir de o yıllarda bunlara elde para olsa dahi çekilen yedek parça sıkıntısı,anlayan eleman olmayışı,lastik ve mekanik problemleri eklenince Varan ve MAS gibi büyük birkaç firma haricinde tercih edilemediler.

Büyük firmaların haricinde de bunlardan kullananlar illa ki vardı tabii.Ama bunlar yine de büyük firmaların tezgahından geçtikten sonra ya eskiyip veya bir badire atlatıp ikinci ele düşmüş otobüslerdi.

2.Kamyondan bozma otobüsler:

Fiat,İnter,MAN,Bedford,Austin , Mercedes ve benzeri kamyonlardan tadil edilerek otobüse döndürülen bu vasıtalar fiyat olarak nispeten ucuzdu.

O yıllarda yolcunun otobüsü beğenmemesi gibi bir şey de yoktu.İyi otobüse binmek isteyen gideceği hatta büyük firma varsa üç-beş kuruş fazla bilet parası verip o otobüslere biniyordu.Şayet böyle bir imkan yoksa da kaderine razı olup kamyondan bozma burunlu ya da burunsuz,ahşap ya da saç kasalı otobüsüne binip çilesini doldurmaya bakıyordu.

İşte tam bu sırada Ünver Sanayii'nin bu Magirus'ları monte etmeye başlamasıyla karayollarının çehresi değişti.Kırmızı-bordo renkli bu kükreyerek çalışan V motorlu hava soğutmalı otobüsler bir anda fırtına gibi piyasaya girdiler.

Magirus'ların en büyük özelliği yepyeni otobüslerdi.Her şeyi ile yepyeni oluşlarından dolayı arızaları yok denecek kadar azdı.

Yollarda lastik patlatmaz,aks,şaft kovan kesmez,hava yapmaz kısacası şoförü ve de yolcuyu uğraştırmazlardı.

Magirus'un gelişi ile birlikte otobüs firmaları gece seferlerine ağırlık verir oldular.Gece seferleri yolculara zaman kazandırdığı için tercih edilen seferlerdi.Ama kamyondan bozma otobüslerle gece seferi çok zordu.Ama Magirus'un pırıl pırıl Bosch farlarıyla gece yolculuğu keyifliydi.Hem de yaz günleri gecelerin daha serin olması hava soğutmalı bu efsaneler için daha avantajlıydı.

İlk doğru dürüst yatar koltuklar,ilk buzdolabı (içine kalıp buz konan tipte),ilk kendinden radyo,mikrofon ve hoperlorlar bu otobüslerdeydi.

Arkadaki V tipi motorun sesi otobüsün içine gelmiyordu bile.O yüzden de kamyondan bozmalara göre oldukça sessizdiler.

Resimdeki kaptanın yüz ifadesinde bir Magirus kullanmanın gururunu sizler de fark ediyorsunuzdur.Gerçekten bu Magirus'ları "kasap gibi" gaddarca kullanmak gerekliydi.Bunlar şimdiki alçak devirli motorlar gibi devirsiz kullanılamazdı.Zaten o şekilde kullanmaya kalkışsanız viteslere geçiremezdiniz.Alttaki beş ileri ZF şanzuman hemen cartlayarak devirsiz kullandığınızı size ikaz ederdi.Şayet bu tür kullanmakta ısrarcı olursanız Magirus'un o efsane motoru siboplarını keserek size tamircinin yolunu gösterirdi.

Magirus'un içine girdiğinizde sizi mazot kokusuyla karışık bir limon kolonyası kokusu karşılardı.Bu koku bütün Magirus'larda standarttı diyebiliriz.İnsanı mest eden bir kokudur bu.Magirus'un egzost kokusu bile kendine özeldir,başka motorlara benzemez.

Uzun lafın kısası Magirus özel bir otobüstür.Pek çok karakteristik özelliği üzerinde barındırır.Yazsak bizim forum bile onun özelliklerine yetmez.

Not:Volkan'ın yolladığı resim de çok güzel.Onun için de ve de özellikle Magirus'un arkasındaki için yazacaklarım var.İlk fırsatta değerlendireceğim.M.Ali Sade

**Fatih Kocaoglu** · 18/07/2011, 12:41 PM

Kamil Koç Havalı değil sanırım Wink

Tabela ''İskenderun'' ilginç.

[Resim: 260akx3.jpg]

**gökhan diler** · 19/07/2011, 03:14 PM

Uzmanlar bilir...

16/08/2011, 04:27 PM

Bu firmayı kim hatırlayacak,tüm arkadaşlarımızdan cevap bekliyorum. Wink

**M.Ali Sade** · 17/08/2011, 12:01 AM

Firmayı ben hatırlayamadım.Tarhan yabancı gelmedi ama bilemedim.Plakaya bakılırsa Sivas firmasıdır diyebilir miyiz acaba?

Otobüs çok güzel.Her ne kadar sol silecek yerinde olmasa da otobüse özen gösterildiği siyah-beyaz resimden bile belli oluyor.

İşte ön camdaki süslemeler,tamponlardaki reflektörlü bantlar,sis lambaları,güneşlikte sallanan güneş gözlüğü ve kaptanın özenli kıyafeti bu işe gönül vermenin izlerini taşıyor.

Şimdiki zamanda bu işler biraz firmaların bürokrasisine takılmış hale geldi.Otobüscülüğü yapanları şahsen ben kendi katı kuralları içerisinde boğulmuş olarak ve zoraki olarak mesleğini icra ederken gözlemliyorum.

Buna en büyük sebep olarak ise hiç şüphesiz arabaların yüksek işletme maliyetleri,yüksek yazıhane komisyonları,fahiş garaj giriş-çıkış ücretleri,aşırı pahalı motorin ile piyasada yaşanan kıyasıya rekabet dolayısıyla bu işlerden para kazanmanın adeta imkansız hale gelişini gösterebiliriz.

Bütün şoförlerin otobüs kullanma tarzları bile biribirlerine benzer hale geldi.Şöyle direksiyona oturunca yerini dolduran,koltuğa yakışan,arabayı iğne deliğinden geçirecek beceride ve fişek gibi kullanabilen şoförler azaldı.Azınlıkta kaldılar.Buna sıkı denetimler,takograflar,firma kuralları ve hayat şartları da etken tabii .

Halbuki eskiden bir otobüs şoförünün emin olun ki bir kasabada oranın neredeyse kaymakamı,belediye başkanı kadar forsu vardı,sözü geçerdi ve örnek alınırdı.

Yollardaki bazı inatlaşmalar ve kapışmalar bile yolcular tarafından hoş karşılanır ve sevilirdi.Zaten eski şoförler de bundan keyif alır ve gerek uykuyu dağıtma ve gerekse eğlence aranma açısından sıkça bu işlere kalkışırlardı.Ama gerek Magirus'lara ve gerekse O302 lere bu hareketler yakışırdı.445 ve 590 MAN'a yakışmazdı.

Düne kadar özellikle orta ve doğu Anadolu'da kırsal kesimde biraz cebi para gören kesimin en çok tercih ettiği kıyafet apoletli ve kapaklı cepli mavi gömlek ve lacivert pantalon ile yumurta topuk "kontra" (kundura) dan oluşan otobüs şoförü kostümüydü.Bazı yerlerde hala bile bu kıyafet tercih edilen bir kıyafettir.

Yeniden resme dönelim.İşte kaptanımız da muhtemelen lacivert takım elbisesi,kravatı,makosen ayakkabılarıyla,temiz çoraplarıyla bu işe gönül verdiğini yüzündeki gülümseme ile ispat ediyor.

Yine yenilere biraz dokundurduk ama kusura bakmasınlar.Bundan 20-30 yıl sonra da şimdiki kaptanlar övülecek,beğenilecek.Bu devridaim böyle sürecek.