Konu Görünümü | Doğrusal Görünüm

**M.Ali Sade** · 02/06/2012, 10:03 AM

Sitemizin çok değerli üstadlarından Mustafaoe üstadım çok muazzam bir çalışmaya imza atmış.

Bizler için uzun uğraşlar sonucu ele geçirdiği O 3500 Mercedes-Benz El Kitabını tercüme ederek önemli bölümlerini resimleriyle birlikte bu başlıkta paylaşacak.

Buna ilaveten ahşap kasalar,motorlar vb. gibi konularda bizleri aydınlatacak.

Bizler yaş icabı olarak O 3500 modeli otobüsleri görebilme ve de binebilme şansını yakaladık.Ama üstadımın bu çalışmasıyla bu otobüsleri yakalayamayanlar ve bizler bilemediğimiz , farkında olamadığımız pek çok ince ayrıntıya da ulaşmış olacağız.

Keyifle izleyeceğinizi umuyorum.Bu güzel ve eşsiz çalışma için Mustafaoe üstada sonsuz teşekkürler...

03/06/2012, 12:00 PM

SADE Üstadimin iltifatleri, Göstermis oldugu ilgi ve ugrasilari icin cok tesekkür ederim
insallah ilgilenen sizleri de aydinlatma acisindan faydali olur Smile

Üstteki resimde 22.nolu Halkali zincir
Radyatörün önüne gelen Kis mevsimi Kullanilan Jaluzi ye hareket verme zinciri(60 senelerinin sonlarina kadar tüm markalara > Magirüs haric < otobüs,kamyon VS lere takilirdi (Cogu gariban olanlarda Gazete ile idare ederdi )Ilerleyen kisimlarda görüntüsü olucak ( yalniz bunu kullanma isi ayri bir beceri isidir Dikkatsizlik Motoru eline almakla es degerdir) Yani Simdinin Termostati , Hareret Mosu ,Hararet Ayarli vantilatörü , Daha teknik desteklerin Tek basina Atasi

20 .deki Kontak anahtari kamyon ve yapma kasa larin cogunda internatyonal kontak anahtari(Alman menseyli olanlarda) kullanirlardi cogu bildigimiz insaat civisini ehlilestirip onu kullanirdi Para verip Yeni anahtar arayip bulana , on dakikada kendin pisir kendin ye ,Maliyetsiz ve pratik

NOT:
Vites Kolunun önündeki Iki civatali kapakcik Tamir zamanlarinda motoru senteye getire bilmek icin motor bitimi
volant muhafazasi ve sanziman kasa taban altina kaldigindan volant muhafaza üstündeki kapakciktan motoru sifir noktasi ayarina Müdehale yeri
Kücük bir kapakcik Ama önemsiz gibi durduguna bakmayin arabanin can noktasi

**Osman Sezai** · 03/06/2012, 04:04 PM

Aslında M.Ali üstadımın yazısına "merakla bekliyoruz" yazmak için bu başlığa bakmıştım...Mustafaoe üstadım Mercedes 0 3500 İle ilgili dökümanları yüklemiş bile eline emeğine sağlık çok güzel bir çalışma kendisine ve M.Ali Sade üstadıma bilgilendiriciliği açısından teşekkür ederim....

Saygı ve sevgilerle....

Osman Sezai

**M.Ali Sade** · 03/06/2012, 08:34 PM

Mustafaoe üstadım çok çok güzel konulara da değinmiş.Ben okurken çok hoşuma gitti.

Ben birazcık gençler için ufak tefek açıklamalar yapayım.Malum yeni araçlarla eskiler görünüşte aynı olsalar da bazı ayrıntıları farklı.

Bu eski araçlar şimdiki gibi "sok anahtarı- çevir- çalışsın" değillerdi.Biraz uğraşmak gerekirdi.Öncelikle Mustafaoe üstadın anlattığı anahtarı biraz daha ayrıntılı ve yakından görelim.

(Resim Nurel Oto Yedekparça sitesinden alıntıdır.)

Öncelikle anahtarın tipinin güzelliğine bakın.(Mustafaoe üstadım çok daha iyi bilir,bu anahtarın üzerindeki marka olan PAL çok ünlü bir Çek oto elektrik malzemeleri üreticisidir.)Bu anahtar bidiğimiz kontak anahtarlarına göre azıcık farklıdır.Marş devresi yoktur.Anahtar takılıp çevrilince aracın elektrik devrelerine akım gider.Ama marşa yandaki 21 numaralı koldan basılır.Kol biraz çevrilince kızdırma bujisini çalıştırarak ön ısıtmaya başlar.Bu hareket yine şoför mahallinde 18 numara ile gösterilen "tuzluk kapağı gibi" göstergeden takip edilir.Bu kapağın altındaki rezistansın kızardığı görülünce ısıtma tamamlanmış demektir.Kol biraz daha çevrilerek marş motoruna komuta edilir.Her iki devre de yaylı kumandalıdır.

Bu anahtarın ilerleyen modellerinde anahtar yuvasına takılıp da bastırılınca kontağı açar.Sağa doğru bir çıt çevirince park lambalarını yakar,bir çıt daha çevirince de farları yakar.Yani aynı zamanda far anahtarı görevini de yapardı.(O302 de de böyledir).

Bu mesajımda değineceğim ikinci konu ise bu tip araçların vites geçişleri.Yine Kemal Türkmen üstad gibi yeni otobüslere takılacağım ama bu otobüsler öyle joystick vites kolunu iki parmağınla çekerek nazik nazik vitese geçmezdi.

Her ne kadar ikinci vitesten sonrası senkromeçli de olmuş olsa bu otobüsler mutlaka çift debriyaj yaparak kullanılır, büyütürken de küçültürken de ara gazı verilirdi.Bunu da biraz açalım.

Bu otobüslerde verilen ara gazı tüplü Şahin'i kaldırırken pırpırpır diye gazı pompalamaya benzemez.Öncelikle vites büyütmeyi inceleyelim.Bu otobüsler birinci viteste tekerlek bir iki tur attıktan hemen sonra ikinci vitese alınır.Birinci viteste çok dik rampaların çıkılması haricinde uzun mesafe kullanılıp katiyen zorlanmaz.İkinci vitese atarken debriyaja basılır,vites boşa alınır,kısa bir ara gazı verilir,tekrar debriyaja basılır ve ikinci vitese takılır.

Vites büyütmeler genellikle sorun çıkarmaz.(Denemeyin ama, küçük araçlarda devrini buldukça debriyaja basmadan bile vitesleri büyütebilirsiniz)Ama vites küçültmek öyle mi? O3500 ü üçüncü vitesten ikiye alalım.Debriyaja basıyoruz,vitesi boşa alıyoruz,uzuuun bir ara gazı verirken tekrar debriyaja basıp cartlatmadan vitesi ikiye alıyoruz.

Bu gaz neden?Onu da açıklayalım.Bir şanzuman içerisinde iki ana mil vardır.Bunlardan birisi seyyar dişlilerin üzerinde olduğu seyyar mili,diğeri de sabit dişlilerin üzerinde olduğu gurup milidir.Bu iki mil aynı hızla dönerse vites geçişi çok kolay olur.Yeni şanzumanlarda helisel dişli sistemleri ve gelişmiş senkromeç bilezikleri ile vites geçişleri kolayca yapılırken eski şanzumanlarda bu zordur.İşte bu iki mil boştayken verdiğimiz ara gazı sayesinde aynı dönü hızını yakalar ve vites geçişi kolay olur.Yoksa seyyar dişliler gurup üzerine otururken ses yaparlar.İşte buna cartlama deriz.

"Neden ikiden bire geçişi anlatmadın da üçten ikiye geçişi anlattın?" diyenleriniz olabilir.Bu otobüsleri durmadan birinci vitese atabilmek her babayiğidin harcı değildir de ondan.Birinci vitesin tahvil oranının çok yüksek (üstad onları da son resimde vermiş) ve hiç bir senkronize yapıya sahip olmaması sebebiyle aynı geri vitese takışta olduğu gibi tamamen durup da takmak en doğrusudur.Çift debriyaj-ara gazı usulü ile takılmaz mı?Takılır,ancak çok ustalık gerektirir.

Bu konu çok uzar.Şimdilik burada kesiyorum.Mustafa üstad bu el kitabının devamını da yollayacak.Hep birlikte ilerleyen konuları da değerlendiririz.

03/06/2012, 09:48 PM

Üstad eline saglik, sen anlattikca haspalar icimde canlaniyor, belki genclere birsey ifade etmiye bilir .

Fakat ücten ikiye, ara gazi ,cartlar istavroz bosluklarindan geriye veya kalkarken titreyerek apik sapik sesler, orayimi siyiracak veya kiracak . Yaaannni o zamanin korkulari simdi de insana hos geliyor.

Bütün yazdiklarina kücük bir ilave: PAL elektirikte en popüler markalardandi, bir sekilde canavar bati ticaret kültürü degirmende un gibi eritti .Eğer ikinci dünya savasindan sonra dogu blokta kalmasaydi Bosch ve diyerleri zor sivrilirdi .

Birde ikinci resimde plaket kisminda sag ön Kapi menteselerinin arasinda bulunan uzun kalem kutusu gibi olan parca : Sinyal lambasi

Onlar ilerliyen zamanlarda yasaklandi,

Bir rivayete göre (Kilifina girip cikmasi )al sana al hareketi yüzünden dendi.
Bir rivayete göre Artan trafik Akisinda kazaya sebebiyet verebilir düsüncesinden yola cikarak tüm avrupa arabalari iptal etti.

05/06/2012, 03:12 AM

FREN SISTEM ŞEMALARI
Birinci semada 0 3500 lerde Ilk cikan bir iki senede Kompresörsüz vakumlu tipler imal edilir fakat yol sartlari ve fren yetersizlikleri sikca Arizalara vesile olmustur
Vakumlu tipi incelersek
1. Sarj dinamo arkasinda emici pompa (vakum)
fren sisteminde her hangi bir zorlanmada kayis kaydirma ve dolayli yoldan sarj desarj a sebebiyet
2.Hava Filitresi(vakum icin Emme girisi)
3.Teker fren silindiri
4.Basinc Göstergesi
5.El freni
6.El Freni Gergi Ara cubugu
7.El freni ara cubugu
8.Fren sistemindeki teker pompalarina giden hidrolik borulari (basinca dayanikli)Devami tekere giden 50 ile 60 cm lastik boru sac örgü bez seklinde
9.El freni Tekere Kumanda eden sag ve sol cubuk(ayarlanir sekilde)
10.Tekerdeki arka Fren Silindirleri
11.Sarj dinamosu
12.Vakumdan kartere yag ve hava geri dönüs borusu
13.Vakum pompasi (tüplerdeki hapis hava emis aleti pompa basan oldugu icin bu tersi havayi emerek calisiyor bir nevi binek arabalarindaki gibi)
14.Tabana dogru iktirerek calisan Fren Pedali
15.Fren kuvvetlendirici (yani Westinhaus)
16.Büyük Fren Pompasi(merkez pompa)
17.Hava Basinc Silindiri
18.Basinc Tüpü
19.Kampana tipli frenlerin Balatalari Genelde Pabuc dedigimiz yarim kasnaklar percin ile tuturulur
(kalinligi en az sinir 2.5 mm olmasi gerekir o ölcünün altina düstügünde frenleri sihhatli tutabilmesi icin fren pedalini pompala söför agbi pompala dolayisiyla fazla hidrolik sevkinden fren silindirlerinin ölcü sinirlari gecmis oluyor ve frenler patladi dedikleri hidrolikli basinc in fren silindirlerinden kusmasi ) araba duramiyacagi icin
hemen durdurun dünyayi inecek var sarkisini söylemek gerekiyor
her tekerde Fren tablosunun üstünde fren balatalarini konturol etmek icin ikiser adet rontken deligi olur .Belli araliklarla konturol edilir ( bu islevi arabanin altina yatip konturol ederse O zaman iyi soför olunur tarifi öyledir
trafikte hopla zipla gaz verle iyi söför olunmuyor) Bu kadar örnek kazalar oluyor ama hala bu eksikleri ögrenmemekte israrci oluyoruz
Ilave bilgi Bu tip Fren sistemlilere tonajli Romörkör takmak yasak

Alttaki 2.ci SEMADA ki
TEK SILINDIRLI KOMPRESÖR lü Sistem

Bu sistem frenlere emerek degil tam tersi hava iktirerek islev görür Bundaki belirgin fark
11. Tek silindirli
Celik iki € büyüklügünde Pul Emme ve basma vazifesi görür ayni kalp kapakciklari gibi calisir ac kapa Tüpe hava Basincli doldurmak zart dedimi Havanin Fazlasi disari
4. Ciftli Basinc saati
17.Hava tüpü(deposu)
9.Romörkör icin Hava acip kapatma muslugu
10.Romörkün frenlerinin Hava borusu takma baglantisi
Tabiki dolayisi ile bu tip fren sistemleri daha kuvvetli oldugu icin tonajli romörkör takma müsadesine sahip bunun ölcüleri ilerki teknik bilgilerde yazicam
diyer numaradaki ufak tefek degisiklik ile hepsi ayni

Yukardaki KALORIFER KULLANIMI YAZISININ ALTINDAKI Sagdaki Ilk resim
Numaralardan haric Resim Saatlerin Bulundugu ÖnTablonun Altina denk geli sigortalari VS leri konturol icin söför koltugunun oturak izasinda iylerek bakmak gerekir o resimde tablodan uzanan iki kablo gibi nesne var Biraz kalinca olani Kilometre teli ciktigi yerden sanzimanin kuyruk kisminda safta baglanan kisimda rulman kapaginda Klm Teli Baglantisi olur
ince olani Hararet saatinin disi spral celik kilif icinde iki üc mm lik esnek bakir boru motorun silindir su kanallarindan Isiyi kücük tükenmez kalem (Bic markalarinki gibi)kapagi büyüklügünde ici civa dolu tüpten genlesme vasitasiyla tablodaki hararet saatine islev kazandirir o zamanlar sarsintidan cabuk kirildigindan onlari tamir eden kisilerde olurdu Saatlerin geneli VDO markasi idi
Sadece Yazarli Kilometre saatleri Degisik marka idi Kiymetli SADE Üstadimizi bir yerlerde genis Faydali yazisini okudum yanliz bir türlü toparliyamadim nerde oldugunu